Nowa wystawa stała „Łódź filmowa”

For the English version, please click here

Muzeum Kinematografii w Łodzi zaprasza do zwiedzania wystawy stałej „Łódź filmowa”.

Siedzibą Muzeum Kinematografii w Łodzi jest zabytkowy pałac Karola Scheiblera, w którego wnętrzach splata się historia Łodzi włókienniczej i filmowej.

Pierwsz część ekspozycji, znajdująca się na parterze zabytkowego budynku, jest poświęcona rozrywkom z przełomu XIX i XX wieku oraz kinu do 1939 roku. Druga część, zajmująca pierwsze piętro, obejmuje okres od 1945 roku do współczesności.

Atutem nowej ekspozycji jest umożliwienie zwiedzającym kontaktu z unikatowymi obiektami ze zbiorów Muzeum Kinematografii w Łodzi oraz pozyskanymi na potrzeby wystawy z instytucji filmowych i kulturalnych oraz od kolekcjonerów i fanów kina.

Warta podkreślenia jest interaktywność wystawy – wiele eksponatów można uruchomić i poznać zasady ich działania. Z powodów obostrzeń sanitarnych zwiedzający muszą korzystać z multimediów w rękawiczkach, a eksponaty włączają i wyłączają opiekunowie ekspozycji.

Zaplanuj wizytę w Muzeum Kinematografii w Łodzi.

Kilka spośród atrakcji pierwszej części wystawy, na które chcemy zwrócić szczególną Państwa uwagę to:

– projekcja fragmentów Ziemi obiecanej w reżyserii Aleksandra Hertza i Zbigniewa Gniazdowskiego. Przez lata uważano, że nakręcony w 1927 roku film, nie zachował się. Na jego ślad wpadli w 2002 roku Kamil Stepan i Jerzy Maśnicki, kiedy przeczesywali zbiory Biblioteki Kongresu w Waszyngtonie w poszukiwaniu przedwojennych polskich filmów. Sprowadzenie ocalałych niespełna piętnastu minut filmu trwało aż 12 lat. Dzięki uprzejmości Filmoteki Narodowej – Instytutu Audiowizualnego sceny z udziałem Kazimierza Junoszy-Stępowskiego, Jadwigi Smosarskiej (Anna Kurowska) czy Ludwika Solskiego będzie można obejrzeć na ekspozycji,

– prezentacja oryginalnej sukni wizytowej Jadwigi Smosarskiej – „królowej polskiego ekranu” w 20-leciu międzywojennym, odtwórczyni głównej roli w ostatnim w jej karierze, a nakręconym w łódzkich plenerach, melodramacie Skłamałam w reżyserii Mieczysława Krawicza,

– pokaz trójwymiarowych przeźroczy w Cesarskiej Panoramie, czyli jednym z sześciu zachowanych w świecie oryginalnych fotoplastykonów skonstruowanych około 1900 roku przez wynalazcę urządzenia Augusta Fuhrmanna. Z pietyzmem odnowiona Kaiser Panorama, znana kinomanom z Vabanku Juliusza Machulskiego, jest bez wątpienia jedną z pereł muzealnej kolekcji, dla której warto dotrzeć do Muzeum,

– „występ” orchestrionu, czyli poddanej pieczołowitej renowacji ponad stuletniej szafy grającej. Wystawa w części noszącej tytuł „Miasto atrakcji” skoncentruje się na przybliżeniu rozrywek ery prefilmowej, pozwalając odczuwać współczesnym widzom emocje, jakie towarzyszyły naszym przodkom na przełomie XIX i XX wieku. Przybliży także zasady działania niezwykłych urządzeń, które stanowiły kamień milowy w rozwoju techniki pokazywania ruchomych obrazów – zwiedzający będą mogli samodzielnie uruchomić dokładne rekonstrukcje kinetoskopu, mutoskopu czy stereoskopu.

Obok prezentowania licznych zabytków techniki filmowej, jak fenomenalna kamera „Oko” skonstruowana przez Kazimierza Prószyńskiego jeszcze przed Tomaszem Edisonem, czy zjawiskowe stare kamery i projektory, Muzeum wykorzysta swój atut, jakim niewątpliwie jest usytuowanie w Pałacu Karola Scheiblera. Rezydencja jednego z najważniejszych przemysłowców powstającej w XIX wieku włókienniczej Łodzi, nie tylko sama w sobie olśniewa przepychem i zachowaną autentyczną architekturą oraz dziełami sztuki (w tym kilkunastoma olśniewającymi piecami), ale i stanowiła lokację dla licznych filmów z „Ziemią obiecaną” Andrzeja Wajdy na czele. Z arcydzieła sprzed blisko pół wieku będzie można zobaczyć m.in. oryginalną suknię Mady (Bożena Dykiel), projekty kostiumów autorstwa Barbary Ptak, czy egzemplarz powieści Władysława Reymonta „Ziemia obiecana” należący do Andrzeja Wajdy z odręcznymi notatkami reżysera.

Fragment oryginalnej sukni Mady (Bożena Dykiel) z *Ziemi obiecanej* w reżyserii Andrzeja Wajdy.
Obiekt pochodzi z Narodowego Centrum Kultury Filmowej (EC1 Łódź).

Egzemplarz powieści Władysława Reymonta „Ziemia obiecana” należący do Andrzeja Wajdy.
Obiekt z archiwum Andrzeja Wajdy przy Muzeum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha w Krakowie.

Na drugiej części wystawy prezentujemy dokonania Wytwórni Filmów Fabularnych w Łodzi, opowiadamy historię Wytwórni Filmów Oświatowych, przypominamy twórców pracujących dla legendarnego Se-Ma-Fora. Przyszłych adeptów sztuki filmowej zainteresuje z pewnością fragment wystawy poświęcony studentom i wykładowcom Państwowej Wyższej Szkoły Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. L. Schillera. Korzystając z materiałów archiwalnych, przedstawiamy drogę, jaką musi przejść każdy młody człowiek w trakcie kształcenia w łódzkiej Szkole Filmowej.

Wystawa pokazuje, że film to dzieło zbiorowe. Na ekspozycji obok reżyserów i aktorów poświęcono uwagę przedstawicielom najróżniejszych zawodów filmowych: operatorom, scenografom, montażystom, kaskaderom czy pirotechnikom. Prezentujemy obiekty związane z ich profesjami oraz finalnym dziełem pracy – gotowym filmem kinowym lub telewizyjnym.

Zwiedzający mogą zobaczyć fragmenty najsłynniejszych filmów nakręconych w Łodzi. Materiał filmowy składający się z fragmentów pochodzących z 21 tytułów zmontował Jarosław Kamiński (laureat między innymi Polskiej Nagrody Filmowej za montaż Idy i Zimnej wojny Pawła Pawlikowskiego). Przygotowaliśmy także mapę lokalizacji, które „zagrały” w najsłynniejszych polskich produkcjach.

Na wystawie znalazły się pozyskane od twórców: projekty scenograficzne do filmów Kingsajz Juliusza Machulskiego, czy Podróż Daniela Szczechury oraz projekty kostiumów do Sanatorium pod klepsydrą Wojciecha Jerzego Hasa. Wśród osobistych pamiątek po najsłynniejszych polskich twórcach warto wymienić kamerę Arii 16 mm należącą do Witolda Sobocińskiego, przekazaną Muzeum Kinematografii w depozyt przez Michała i Piotra Sobocińskich, wachlarz pamiątek należących do Andrzeja Munka, w tym scenariusz do filmu Eroica z odręcznymi notatkami reżysera.

Tworzenie wystawy jest możliwe dzięki realizacji projektu „Zwiększenie dostępności dorobku polskiej kinematografii poprzez zachowanie zabytkowej infrastruktury Pałacu Scheiblera” w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych Łódzkiego Obszaru Metropolitalnego z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Łódzkiego na lata 2014 – 2020 – Oś Priorytetowa VI Rewitalizacja i potencjał endogeniczny regionu, Działanie VI.1. Dziedzictwo kulturowe i infrastruktura kultury, Poddziałanie VI.1.1 Dziedzictwo kulturowe i infrastruktura kultury – Zintegrowane Inwestycje Terytorialne.

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury, uzyskanych z dopłat ustanowionych w grach objętych monopolem państwa, zgodnie z art. 80 ust. 1 ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych.